Akt lokacji wsi Orliny
k / Grodźca .
11/10/2010
,, W roku Naszego Pana 1784 ,dnia 5 maja , z woli hrabiego Franciszka Stadnickiego, starosty ostrzeszowskiego, rycerza Orderu Świętego Stanisława, pana i dziedzica Grodźca i Królikowa oraz właściciela nieruchomości i terenów przyległych , sporządza się kontrakt z uczciwym Bogusławem Krolem, który jako zasadźca podejmie się osadnictwa w miejscu zwanym Orliny .
Zawarcie
tej umowy pozwala zasadźcy i osobom (sąsiadom) , których imiona i
nazwiska zostaną wymienione w niniejszej umowie na darmowe otrzymanie
gruntów i budowę tam gospodarstw domowych. Poleca się budowę domostw,
obór i stodół. Najpóźniej po dwóch latach od przejęcia
miejsca, budynki powinny stać. Zasadźca jest zobowiązany do nadzorowania
tej pracy.
Jeżeli
rolnik ,który zajmie hubę lub jej połowę [ huba
(„chuba”)=16,5 ha =30 mórg =66 pruskich mórg ] nie ma drewna
właściwego dla jego budynków, to zgodnie z kontraktem wyznaczone zostanie
miejsce, z którego będzie przynosił drewno specjalnie dla swojego gospodarstwa.
Każdy
rolnik otrzymujący hubę lub pół huby ma wszystko drewno na
tym obszarze . Przy budowie gospodarstw domowych dęby nie powinny zostać
zniszczone. Osadnicy będą mieli wolniznę – zwolnienie od czynszu i danin
przez siedem lat.
Siedem
lat po Dniu Świętego Marcina od bieżącego roku 1784, czyli po roku 1792,
czynszów za hubę będzie : 76 (…), 4 wiertele owsa [wiertel = 18
garncy;1 garniec=3,77 l], 2 gęsi lub pieniądze na gęsi ,
jeden podatek od wszystkich tych i starszych osadników.
Pozwala się wszystkim osadnikom zamieszkałym w Orlinach
na swobodny wypas w kierunku Krzyżowiec ( Krzyżówka?,
…miejsce skrzyżowania dróg ) i granic Trąbczyna.
Jest
przyjęte również z tego kontraktu , że uczciwy
Michał Arynt będzie ,,mieć oko” na
wszystkich rolników przejmujących hubę , gdyż
jako pierwsze gospodarstwo jego zostało zbudowane. Jest on wymieniony
w niniejszej umowie i wymaga posłuszeństwa ze strony zasadźcy , ławników do
sądu i społeczności. Jeśli znajdzie się rolnik, który będzie
nieposłuszny, to sąd wymierzy mu karę. Ławnicy i zasadźca z tej
umowy mają uprawnienia do godzenia skłóconych sąsiadów , ale jeśli która strona
będzie czuła się pokrzywdzona, może odwołać się do sądu.
Każdy,
kto chciałby sprzedać gospodarstwo przed upływem 7 lat, powinien to
zrobić poprzez sąd, gdyż co dziesiąty grosz należny jest
hrabiemu.
Obie
strony podpisują umowy dobrowolnie. Franciszek hrabia Stadnicki
przysięga zachować prawa zawarte w umowie. Stało się to w dniu 5
maja Roku Pańskiego1784.
Spis
właścicieli hub w miejscowości Orliny w 1784
roku:
– Ignacy Toporowski
– Franciszek
Maciejewski
– Maciej Walczak
– Maciej
Jarmuszkiewicz
- Wawrzyniec
Kosmicki
- Marcin P.
– Michal Arynt
- Michal
Arynt
– Krystian Fenus
- brak nazwiska
- brak nazwiska
- brak nazwiska
- Johann Samuel Iskier
- Bogumil Krol
- Wojciech Mielczuszny
- Franciszek
Organiściak
- Grzegorz Jaska
Opracował : Piotr Czajczyński – Białobłoty , październik 2010 r. / Źródło : E.Remus …
……………………………………………………………………………………………………………
Szlachecki Trakt
Przez rozległe orlińskie lasy (dawniej las majątku
Biskupice) przechodzi kilkukilometrowy dukt leśny ,
określany mianem szlacheckiego traktu [ mapa 1940 ]. Według
lokalnego podania, w połowie XIX w., kazał
go wybudować dziedzic z Biskupic, który
chciał skrócić sobie drogę, gdyż
jeździł w zaloty do szlachcianki z Szymanowic. Zgodnie
z przekazem, gdy starania o rękę okazały
się skuteczne i doszło do ślubu , to poddani
chłopi , przejeżdżającej młodej parze , oświetlali
pochodniami cały trakt .
Trakt, który w rejonie Studzianki łączył się z
drogą Chocz-Zagórów, był też zapewne wykorzystywany
przez utrzymujących ze sobą bliskie kontakty członków rodu Taczanowskich
– właścicieli majątku Biskupice ( np. Felicjana , Zygmunta) oraz
mieszkających po drugiej stronie XIX-wiecznej granicy państwowej
na Prośnie właścicieli majątków w Taczanowie, Wieczynie ,
Sławoszewie , Kuczkowie czy Choryniu, (np. Maksymiliana , ordynata
Alfonsa, Józefa, Edmunda, czy Juliana Taczanowskich). Z tego
też powodu nastąpiło utrwalenie nazwy tej drogi.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz